Alergia jest szeroko rozpowszechnioną chorobą, która staje się coraz częstsza na świecie i ma tendencję do nasilania się z czasem. Obecnie ponad 20% światowej populacji cierpi na alergię dróg oddechowych.

Konsekwencje społeczno-ekonomiczne

Dla większości osób z alergiami dróg oddechowych ich schorzenie znacząco ogranicza jakość życia, wpływając na pracę i wypoczynek. Mogą złagodzić objawy przez unikanie ekspozycji na alergeny, ograniczając ich życia w sposób mogący mieć wpływ na kwestie psychiczne i społeczno-ekonomiczne. Zgodnie z europejskim badaniem ankietowym osób z rozpoznaną alergią około 80% respondentów uważa, że ich schorzenie znacząco wpływa na ich codzienne funkcjonowanie.

Narastająca częstość występowania alergii ma również istotne konsekwencje ekonomiczne dla społeczeństwa przez zmniejszenie efektywności pracy i absencji w pracy.

Nierozwiązana kwestia medyczna

Mała część osób z alergią dróg oddechowych nadal ma objawy, mimo leczenia za pomocą leków działających objawowo. Z tego powodu ich jakość życia jest obniżona wraz z ich efektywnością w pracy i innych dziedzinach.

Można złagodzić obciążenie

Istnieje kilka sposobów złagodzenia obciążania alergiami dróg oddechowych:

- Znacząca liczba osób ma nierozpoznaną alergię i schorzenie jest często trywializowane przez pacjentów i lekarzy.

- Pomimo istnienia skutecznego leczenia, choroba jest często nieprawidłowo kontrolowana

- Zintegrowane podejście do kontrolowania pacjentów z alergicznym nieżytem nosa i astmą może zmniejszyć koszty leczenia farmakologicznego i poprawić kontrolowanie objawów.

Lecz dla wielu osób alergia na pyłki może być czymś więcej niż małą niedogodnością. W razie braku leczenia może ona znacząco obniżać jakość życia i jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju astmy. W zależności od ciężkości objawów, alergia na pyłki może obniżać jakość snu i nasilać zmęczenie w ciągu dnia, które może utrudniać osobą dorosłym funkcjonowanie w miejscu pracy, a u dzieci utrudniać naukę w szkole.

Cząstki w powietrzu

Alergeny dróg oddechowych znajdują się w powietrzu, którym oddychamy, a roztocza kurzu domowego i pyłki traw oddziaływają na ludzi na całym świecie. Istnieją również specyficzne alergeny regionalne, włącznie z pyłkiem brzozy i pokrewnych drzew, pyłkiem krostawca i pyłkiem kryptomerii japońskiej.

Czy konieczna jest wizyta u lekarza?

W przypadku braku diagnostyki w kierunku alergii na pyłki i występowaniu objawów, które znacząco wpływają na życie, zaleca się konsultację lekarską. Lekarz prawdopodobnie zapyta o wcześniejsze objawy i zleci testy w kierunku alergii na pyłki.

Istnieją dwa sposoby leczenia alergicznego nieżytu nosa. Oba sposoby mają wykazaną skuteczność w łagodzeniu i przerywaniu dyskomfortu i poczucia choroby.

Leczenie objawowe

Leczenie objawowe jest zwykle stosowane w celu złagodzenia objawów alergicznego nieżytu nosa, ale działa tylko podczas zażywania leków. Nie ma długotrwałego wpływu na alergię. Zmniejsza ono nasilenie objawów alergii, lecz w przeciwieństwie do immunoterapii, nie indukuje ono tolerancji na alergeny.  Większość terapii objawowych jest dostępna bez recepty (OTC), na przykład, w supermarketach lub aptekach, i obejmuje farmaceutyki, takie jak leki antyhistaminowe, steroidy donosowe i leki zmniejszające przekrwienie śluzówki nosa.

Immunoterapia

Immunoterapia posiada długotrwały działanie, które zapewnia trwałą poprawę stanu pacjenta, czasami przez kilka lat po leczeniu. Główną różnicą między leczeniem objawowym i immunoterapią jest indukowanie tolerancji określonych alergenów przez immunoterapię, prowadzące do zmiany naturalnego przebiegu choroby. Istnieje różne immunoterapie dla większości najpopularniejszych alergenów dróg oddechowych. 

Konsultacja z lekarzem jest szczególnie ważna w przypadku dzieci, gdyż jedna początkowa alergia może przejść w wiele alergii oraz z powodu możliwości progresji alergicznego nieżytu nosa do astmy. Wczesne rozpoznanie jest ważne, gdyż można rozpocząć leczenie zapobiegawcze i zminimalizować oddziaływanie alergii.

Rozpoznanie jest zwykle stawiane na podstawie objawów, badania fizykalnego i serii pytań. W niektórych przypadkach alergolog może zidentyfikować przyczynę alergii wyłącznie na podstawie wywiadu lekarskiego i objawów, potwierdzając to badaniami.

Badanie za pomocą punktowych testów skórnych lub testów z krwi

Punktowy test skórny prowokuje reakcję alergiczną przez wprowadzenie małej ilości alergenu — substancji, która może zdaniem lekarzy wywoływać alergię — do skóry za pomocą nakłuwacza. Jeżeli masz alergię, na skórze w miejscu podania alergenu pojawi się odczyn, podobnie jak po ugryzieniu komara.

Test z krwi może być wykonany osobno lub może potwierdzić wyniki punktowego testu skórnego. Krew jest badana pod kątem poziomu przeciwciał z grupy immunoglobuliny E (IgE), które są substancjami produkowanymi przez organizm podczas reakcji alergicznej.  Jeżeli wykryto wysoki poziom przeciwciał IgE we krwi i występują odpowiednie objawy, pomoże to w potwierdzeniu rozpoznania.

Astma alergiczna, podobnie jak alergiczny nieżyt nosa, jest schorzeniem, które może być wywoływane przez ekspozycję na określone alergeny, takie jak pyłki traw, pyłki drzew lub roztocza kurzu domowego.

Astma alergiczna przede wszystkim dotyczy dolnych dróg oddechowych, podczas gdy alergiczny nieżyt nosa obejmuje stan zapalny i podrażnienie oczu, nosa i górnych dróg oddechowych. Objawy astmy alergicznej obejmują świszczący oddech, ściskanie w klatce piersiowej, duszność i utrzymujący się kaszel.

Astma rozwija się częściej u osób z alergią

W badaniach wykazano, że alergiczny nieżyt nosa i astma alergiczna są ze sobą ściśle powiązane i prawie połowa chorych na alergię dróg oddechowych doświadcza obu tych schorzeń. W rzeczywistości wiele osób z alergicznym nieżytem nosa będzie chorowało na astmę alergiczną.

Połączone leczenie alergii i astmy

Dane naukowe coraz częściej sugerują, że alergiczny nieżyt nosa i astma alergiczna są wywoływane przez tą samą alergię i raczej nie są odrębnymi jednostkami chorobowymi, oraz leczenie alergii może być korzystne w tych dwóch schorzeniach.

Najczęstszymi czynnikami wyzwalającymi alergię dróg oddechowych są pyłki, roztocza kurzu domowego, pleśnie i łupież zwierzęcy. Ekspozycja może prowadzić do wystąpienia szeregu objawów, włącznie z alergicznym nieżytem nosa (zapaleniem górnych dróg oddechowych), zapaleniem spojówek (swędzące, załzawione oczy) oraz astmą alergiczną (zapaleniem dolnych dróg oddechowych). Objawy te mogą nasilać się z czasem przy braku właściwego leczenia, a alergiczny nieżyt nosa jest uznawany za jeden z głównych czynników ryzyka występowania astmy.

Dzieci stanowią blisko połowę chorych cierpiących z powodu alergii

Częstość występowania alergii dróg oddechowych zwiększyła się w ostatnich dekadach i nadal rośnie w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Szacuje się, że na świecie około 400–500 milionów osób choruje na alergiczny nieżyt nosa i wśród nich 40% stanowią dzieci. Szacuje się, że 10–20% osób cierpiący na alergiczny nieżyt nosa ma objawy, które nie są wystarczająco kontrolowane, mimo stosowania leczenia objawowego, a wśród nich jeden na dziesięciu chorych otrzymuje immunoterapię alergii.

Utrata milionów dni roboczych

Alergia dróg oddechowych u wielu osób ma istotny wpływ na ich jakość życia, powodując bezsenność, duszność i utratę milionów dni roboczych lub nauki szkolnej.

Jednak istnieje kilka opcji terapeutycznych, włącznie z leczeniem objawowym i immunoterapią alergii. Immunoterapia leczy przyczynę alergii i astmy alergicznej oraz może przyczyniać się do długotrwałej poprawy przez przeprogramowanie układu immunologicznego w celu lepszej reakcji na ekspozycję na poszczególne alergeny.